Dynia to niekwestionowany symbol jesieni. Do celów ozdobnych wykorzystujemy ją często w Halloween. Na świecie znana od dawna, w Polsce również była chętnie uprawiana. W różnych regionach kraju znana jest pod inną nazwą. Poznaniacy nazywają dynię korbolem, mieszkańcy Kujaw i Śląska – banią. Co warto o niej wiedzieć? Jest pyzowata, osiąga imponujące rozmiary, łatwo się ją uprawia. Ma też ciekawy kolor i można ją wykorzystać na wiele różnych sposobów. A mimo to dynia nadal pozostaje w cieniu innych warzyw. Wiele na tym tracimy, bo jest prawdziwą skarbnicą witamin i minerałów. Dynia dumą Ameryki To pomarańczowe warzywo jest rodowitą Amerykanką. Uprawiane było od wieków w Ameryce Południowej i Środkowej. Do dzisiaj dynię nie tylko chętnie się tam hoduje, ale też przygotowuje z jej dodatkiem świąteczne potrawy. W Święto Dziękczynienia, obok pieczonego indyka, na stole pojawia się dyniowe ciasto (pumpkin pie). Indianie uważali dynię za roślinę świętą. Odkrycia archeologiczne dowodzą, że znana była w starożytnym Meksyku i Peru. Do Europy przywiózł ją Krzysztof Kolumb, jednak nie od razu zdobyła uznanie. Z czasem zaczęto przekonywać się do jej smaku, wykorzystując dynię w kuchni. Szczególne polubili ją Włosi, gdzie do dziś jest składnikiem wielu wykwintnych potraw. Dynia to warzywo niezwykle ciekawe. Może osiągnąć ogromne rozmiary, co składnia do organizowania wielu konkursów na całym świecie. W Polsce tytuł największej dyni należy obecnie do „Matyldy” wyhodowanej przez Dominika Kędziaka z Kurówka (woj. łódzkie). Ważyła 839,8 kg, zajmując tym samym trzecie miejsce w Europie. W tak imponujących rozmiarów warzywie wiele jest też cennych substancji. Dlaczego warto jeść dynię? Pomarańczowy miąższ dyni to imponujące źródło białka i błonnika. Dostarcza też duże ilości witamin i minerałów, wapnia, magnezu, potasu, selenu, niacyny, witaminy C, cynku i kwasu foliowego. Nie bez powodu jest cennym elementem diety odchudzającej – posiada niewiele kalorii, nieznaczne ilości węglowodanów i wcale nie zawiera tłuszczu. Jest przy tym lekkostrawna. Dynia nie traci swoich cennych właściwości po ugotowaniu. To cenna informacja, zważywszy na fakt, że warzywo to można przygotowywać na wiele różnych sposobów. Właściwości prozdrowotne dyni To wielkie warzywo od lat znane było w medycynie ludowej. Wykorzystywano ją w leczeniu wielu chorób i dolegliwości. Jako źródło potasu, dynia pomaga w normalizacji ciśnienia tętniczego. Wspomaga pracę mięśni szkieletowych i mięśnia sercowego. Obecna w niej witamina A pozytywnie działa na wzrok i wygląd skóry. Miąższ wykazuje działanie moczopędne, stąd zalecano jego spożywanie w zakażeniach układu moczowego oraz chorobach nerek. Podawany w formie zupy lub przecieru łagodzi też problemy żołądkowe, reguluje przemianę materii i działa odtruwająco. Stymuluje ponadto wydzielanie żółci, wspomagając pracę wątroby. W ostatnim czasie przypomniano sobie również o skuteczności dyni w walce w pasożytami. To jeden z powodów, dla których warzywo to tak często gości w diecie dzieci. Czy jednak faktycznie działa? Okazuje się, że tak. Obecna w nim kukurbitacyna poraża układ nerwowy pasożytów, prowadząc do ich wyniszczenia, a z czasem – usunięcia ich z przewodu pokarmowego. Działa łagodnie i pozbawiona jest skutków ubocznych, czego nie można powiedzieć o tradycyjnych lekach stosowanych w terapii przeciwpasożytniczej. Dynia, a zwłaszcza jej pestki, w których kukurbitacyny jest najwięcej, może pomóc usunąć z organizmu owsiki, tasiemca, glistę ludzką. W niektórych krajach stosuje się ją również w celach przeczyszczających. Zaleca się, by dynia była obecna w diecie dzieci. Rzadko powoduje alergię, więc można ją podawać jeszcze przed pierwszymi urodzinami. Nie kumuluje też szkodliwych pozostałości nawozów sztucznych (np. azotanów) oraz metali ciężkich ( ołowiu). Miąższ dyni jest delikatny dla układu pokarmowego, zmniejsza zaparcia i reguluje przemianę materii. U osób dorosłych ułatwia terapię otyłości i wspomaga leczenie bezsenności. Z kolei pestki dyni do diety powinni włączyć mężczyźni, zwłaszcza po 40. roku życia. Obecne w nich składniki są pomocne w zapobieganiu przerostu prostaty. Cynk, którego warzywo to jest cennym źródłem, wspomaga płodność, zwiększa ilość nasienia i plemników oraz korzystnie oddziałuje na ich żywotność. Dynie uznaje się też za jeden z afrodyzjaków. Badania naukowe wykazały ponadto, że miąższ i pestki dyni spożywane regularnie zmniejszają ryzyko raka płuc. Odpowiadają za to obecne w niej karotenoidy i inhibitory proteaz, które są silnymi przeciwutleniaczami. Dynia niejedno ma imię Dynie rozpoznać łatwo. Jest duża, okrągła, wyróżnia się pomarańczową barwą. Ale jej odmian jest bardzo dużo. Najpopularniejsza jest dynia Hokkaido, znana też jako Japanase Red Kuri Pumpkin. Pochodzi z Japonii. Waży ok. 2 kg, ma charakterystyczny kształt. Jej skórka jest miękka i nie trzeba jej usuwać przed obróbką termiczną. Miąższ jest mączysty, zwarty, nieco podobny do ziemniaka. Hokkaido stanowi składnik zup, wypieków, sałatek i past kanapkowych. Nieco inny kształt, bo podłużny, przywodzący na myśl cukinię, ma dynia Lunga di Napoli. Jej ojczyzną są słoneczne Włochy. Potrafi osiągnąć imponujące rozmiary (niektóre okazy ważą nawet 20 kg). Je się ją na surowo, dodając do sałatek. Można przygotować z jej udziałem gnocchi i risotto. Smakuje też po upieczeniu, gdy skropi się ją oliwą i posypie ziołami. Dynia makaronowa z kolei wyróżnia się skórą w kolorze żółtym lub żółto-zielonym. Miąższ jest żółty i po ugotowaniu rozdziela się na nitki. Można je jeść niczym spaghetti. W przepisach często sugeruje się zresztą, by właśnie tak tę odmianę dyni spożywać. By uzupełnić jej smak, poleca się polać ją sosem pomidorowym lub podać z warzywami. W Polsce uprawia się również dynię bezłuskową. Wyglądem przypomina tradycyjną dynię, choć nie jest aż tak duża (przeciętnie waży ok. 3 kg) i bardziej spłaszczona. Miąższ jest miękki, żółty. Ukryte są w nim pestki, które całkowicie pozbawione są twardej łupiny. Po wydobyciu można je od razu spożywać, bo nie ma konieczności ich wyłuskiwania. Nadają się do prażenia, sałatek, pieczenia. Dynia jest niezwykle wdzięcznym warzywem. Z jego udziałem można przygotować zupę, ale i smaczny deser. Daje się długo przechowywać (w chłodnym miejscu może leżeć nawet kilka miesięcy). Warto zrobić z niej również mus, który nada się do ciast. Sposoby na dynię Dynia jest coraz chętnie uprawiana w przydomowych ogródkach. Nie ma dużych wymagań, łatwo o nią dbać, co pozwala cieszyć się dobrym zbiorem. Ale warzywo to coraz częściej jest też przetwarzane. Szczególnie uznanie zdobywa w ostatnim czasie olej z pestek dyni. Można go stosować w kuchni, bo nadaje potrawom ciekawego, lekko orzechowego smaku. Źle jednak znosi wysokie temperatury, więc lepiej spożywać go wyłącznie na surowo, np. by podkreślić smak sałatki lub lodów. Olej z pestek dyni znalazł również zastosowanie w kosmetyce naturalnej. Łagodzi stany zapalne skóry, wspomaga jej regenerację. Nawilża, natłuszcza i wygładza naskórek. Używa się go również jako olejek do masażu. Dynia? Nie tylko do jedzenia! Są osoby, dla których dynia stanowi wyłącznie… ozdobę! Jesienią zdobi tarasy, balkony. W Halloween bywa drążona, a do jej wnętrza wkłada się świece. Tradycja ta przywędrowała do Polski z krajów anglosaskich, gdzie żywa jest legenda o mężczyźnie imieniem Jack. Był skąpy i chciwy. Spotkał raz diabła, który zaproponował mu bogactwo za duszę. Jack zgodził się, ale nie chcąc przystać na warunki demona, uwięził go. Gdy mężczyzna zmarł, nie mógł przekroczyć bram nieba, bo żył niegodziwie. Do piekieł też nie został wpuszczony, gdyż zadrwił z diabła. Legenda głosi, że do dziś błąka się po ziemi, oświetlając sobie drogę latarnią zrobioną z wydrążonej rzepy. Z czasem zastąpiono ją dynią, gdyż jest większa i łatwiej wykonać w niej otwory. W naszych ogrodach uprawiana jest z kolei dynia ozdobna. Jest niewielkich rozmiarów i może mieć różne kształty. Nie jest jadalna, ale ma duży walor dekoracyjny. Dynia jest tania, łatwa w przygotowaniu i smaczna. Z jej udziałem można przygotować wiele różnych dań, które rozgrzeją nas w jesienne i zimowe wieczory.

Fot.: Kseniya_Milner / Getty Images Dynia hokkaido jest znana w Polsce od stosunkowo krótkiego czasu, jednak stała się bardzo popularna. Zawdzięcza to swojemu przyjemnemu smakowi, dużej ilości wartości odżywczych oraz niezwykłym właściwościom leczniczym. Dynia hokkaido to twarda, jadalna bulwa, którą można spożywać na surowo lub po obróbce cieplnej. Może być wykorzystywana do tworzenia zdrowych alternatyw dla niektórych tłustych i tuczących potraw. Dynia hokkaido Dynia hokkaido to duża i twarda jagoda jadalna. Należy do rodzaju bulw, których na całym świecie odkryto około 20 gatunków. Była znana już w starożytności na Dalekim Wschodzie, gdzie hodowano ją na użytek kulinarny. Obecnie jednak rozprzestrzeniła się na cały świat ze względu na wzrost zainteresowania zdrowym żywieniem. Dynia hokkaido może być z powodzeniem wykorzystywana jako zdrowy zamiennik wielu popularnych, choć mało korzystnych dla organizmu, produktów żywnościowych. Dzięki temu cieszy się niezwykłą popularnością wśród osób stosujących diety odchudzające. Dynia to prawdziwy skarb. Zobaczcie, co w sobie zawiera: Zobacz film: Dynia skarb natury. Źródło: Dzień Dobry TVN Dynia hokkaido – wartości odżywcze Dynia hokkaido ma dość wysoką gęstość odżywczą i zawiera wiele witamin (A, C, z grupy B) oraz minerałów (wapń, magnez, fosfor, potas). Warzywo to jest bardzo sycące, ale równocześnie niskokaloryczne (100g zawiera jedynie 37 kalorii) i posiada dość dużo błonnika. Dlatego może być jedzone w dowolnych ilościach przez osoby na dietach odchudzających czy diabetyków. Dynia hokkaido – właściwości lecznicze Dynia hokkaido wykazuje niezwykłe właściwości zdrowotne. Bardzo cenna dla ludzkiego organizmu jest wysoka zawartość beta-karotenu w tej roślinie. Jest on nie tylko bardzo silnym przeciwutleniaczem neutralizującym działanie wolnych rodników, ale wpływa także na funkcjonowanie układu odpornościowego oraz wzroku. Jedzenie dyni może też zapobiegać rozwojowi nowotworów. Ma ona delikatnie działanie oczyszczające organizm dzięki sporej zawartości błonnika, który sprzyja regularnym wypróżnieniom oraz posiada właściwości zwiększające diurezę. Dynia hokkaido wpływa dobroczynnie również na układ pokarmowy. Wspomaga leczenie trzustki, śledziony i żołądka. Dodatkowo zabija większość pasożytów – taką zdolność mają szczególnie sok z surowej dyni hokkaido oraz jej pestki. Dynia hokkaido jako zastępnik niezdrowych potraw Dynia hokkaido doskonale nadaje się jako alternatywa wielu niezdrowych potraw, dzięki czemu może być stosowana przez osoby pragnące prowadzić zdrowy tryb życia oraz pozbyć się zbędnych kilogramów. Potrawy z niej mogą zastąpić między innymi: frytki – dynię należy pokroić na kawałki o wyglądzie frytek lub kostki, skropić olejem i posypać przyprawami, a następnie upiec; puree – dynia jest bardzo kleista, dlatego do puree z niej wystarczy dodać tylko odrobinę oleju i nie będzie ono suche; ziemniaki – gotowana lub pieczona dynia może być niskokalorycznym zastępnikiem ziemniaków jako dodatku do obiadu; makaron – makaron z dyni można zrobić przy pomocy specjalnej wyrzynaczki lub obieraczki do warzyw, można go spożywać na surowo lub zblanszowany a także wyciąć z uprzednio upieczonej dyni; kluski, kopytka i gnocchi – dynię można wykorzystać zamiast ziemniaków do stworzenia klusek, dzięki czemu będą one zdrowsze i mniej tuczące; placki – z surowej dyni hokkaido można zrobić placki w sposób analogiczny do ziemniaczanych, a puree wykorzystać do zrobienia racuchów czy placuszków dyniowych z małą ilością mąki; mięso – osoby rezygnujące z mięsa lub pragnące zmniejszyć jego spożywanie mogą wykorzystać dynię hokkaido do przygotowania jarskiego curry, gulaszu czy kotlecików; wędliny – wędliny są produktami, które znacząco zwiększają ryzyko zachorowania na raka przewodu pokarmowego; z dyni można przygotować smaczne pasztety i pasty, które można wykorzystać do sałatek. Co można zrobić z dyni? Jak wykorzystać to warzywo w kuchni? Zobaczcie sami: Zobacz film: Zdrowie w kolorze dyni. Źródło: Dzień Dobry TVN Dynia hokkaido – czy trzeba ją obierać? Jak przyrządzić dynię hokkaido? Skóra dyni hokkaido jest bardzo miękka i delikatna w przeciwieństwie do innych rodzajów dyni. Przed wykorzystaniem do celów kulinarnych nie ma potrzeby jej obierania. Jeśli jednak ktoś chce, należy odciąć ogonek dyni i końcówkę od drugiej strony, przekroić dynię, wyjąć z niej pestki, a skórkę tej odmiany wystarczy obrać nożykiem do ziemniaków. Dynia hokkaido na surowo Dynia hokkaido zawiera najwięcej wartości odżywczych przed obróbką termiczną, dlatego warto ją także spożywać na surowo. Można ją wykorzystać do tworzenia świeżych koktajli warzywno-owocowych lub wycisnąć z niej sok, który zawiera dużo więcej beta-karotenu niż marchewka. Dynia sprawdzi się także na problemy z cerą: Zobacz film: Dynia na problemy z cerą. Źródło: Dzień Dobry TVN Bibliografia: Hokkaido pumpkin

dlaczego pestki z dyni hokkaido nie nadają się do jedzenia